Ayhan Küyük

Ayhan Küyük

ORMANIN DİLİ
[email protected]

Orman içerisindeki dereler bir çok nesli tükenmekte olan hayvanlar ve bitkiler için bir habitat ortamı sunar

13 Haziran 2023 - 21:41

Orman içerisindeki dereler bir çok nesli tükenmekte olan hayvanlar ve bitkiler için bir habitat ortamı sunar.

Orman içerisinden geçen  dere yataklarına “Islah Projesi “ adı altında beton dökülmesi ıslahtan çok dere yatağına yapılan insan kaynaklı bir tahribattır.Derenin betona hapsedilmesi ,kenarlarının  yöre ile alakasız çirkin mimarisi ve peyzajı da  adeta korku filmi sahnelerini andırmaktadır.

Kanal içine alınan dere yatağı ve kenarları sert bir şekilde inşa edilmiştir ve bu nedenle dere  balık, sinekler, su kuşları veya bitkiler için herhangi bir yaşam alanı sunmaz. Ayrıca ekolojik işlevsellikten dolayı suyun kendi kendini temizleme gücü de kaybolmaktadır.

Orman dereleri  doğal taşkın koruma görevi görür. Ve bir çok çeşitli hayvan ve bitkilere de  bir yaşam alanı sunar. Bu  derelere beton kanallar yapılırken bağımlı arazi ekosistemlerinin biyolojik çeşitliliği  dikkate alınmamaktadır. Çok sayıda tür ve habitat doğrudan su kütlesine bağlı olmasına rağmen, hayvan ve bitki türlerinin mevcut çeşitliliği ve sucul habitat çeşitliliğine çok fazla dikkat edilmemektedir .

Oysa suyun dinamiği nedeniyle çökeltilerin biriktiği derelerde kum ve çakıl bankları oluşur. Akan sular, biyolojik çeşitlilik için önemli olan çok sayıda habitata ev sahipliği yapmaktadır.Kıyı ormanları veya kenar çalıları ,  sazlık yatakları, yüksek çayırlar, su altındaki su bitkileri toplulukları, kum ve çakıl bankları vb.

Orman içerisindeki doğal dereler ; su üzerinde yüksek yapılara ihtiyaç duyan suya dalan yalıçapkını, çakıl bankları ile çamur banklarında uzmanlaşmış çekirge türleri aracılığıyla cüce yılanlara kadar hayvanlar için çeşitli habitatlar sağlar. Sucul habitatlar, biyotoplara özgü çeşitli hayvan ve bitki türlerine ev sahipliği yapar.

Bazı canlı türleri  özellikle su kütlelerine bağlı türlerin yok olmasından etkilenir. Kıyı ormanları, sazlık yataklar, taşkın çim ve çamur ve çakıl kıyılarındaki çok yıllık çayırlar , nesli tükenmekte olan ve bölgesel olarak soyu tükenmiş türlerin en yüksek olduğu habitatlardır .

Bu tür derelere müdahalelerin hem flora ve fauna için hem de suyun kendisi için olumsuz sonuçları vardır.Düzleştirilmiş akışlar daha büyük bir eğime sahiptir ve bu nedenle daha hızlı akar. Bu daha hızlı akış özellikle seller sırasında erozyon büyük bir sorun haline gelir.

Bu erozyonun dere ve dere toplumu için ciddi sonuçları vardır. Derede yaşayan birçok canlı için vazgeçilmez olan kırma çakıl kaybolur ve kahverengi alabalık gibi balıklar yumurtlama alanlarını kaybeder. Şimdi daha düşük olan dere bir drenaj hendek işlevi görür, taşkın yatağı kurur, havuzlar ve eski kollar kaybolur ve amfibilerin ve yusufçukların yaşam alanlarını kaybetmelerine neden olur. 

Seller  taşkın yatağında artık yayılmamakta, ancak derin kesilmiş akıntıda taşınmaktadır. Aşındırıcı kuvvetler artmaya devam eder, böylece dere daha da derinleşir. Bu süreç kaçınılmaz olarak derelerimizde biyolojik çeşitliliğin fakirleşmesine yol açmaktadır, çünkü birçok hayvan ve bitki artık bu yapay koşullarla baş edemez.

FACEBOOK YORUMLAR

YORUMLAR

  • 0 Yorum