Altın fiyatı neden artıyor?

ALTIN FİYATI ARTIYOR

Geçen ay Onsu 4380 doları gören altın, kar satışları ile 3960 dolara kadar gerilemiş idi. Tekrar yükselmeye başladı ve şu anda onsu 4196 dolardan işlem görüyor.  Üç günde ons başına  200 dolar artması, piyasada bir ilk. 

Büyük bankalar, 2026 yılında altın fiyatında artış bekliyor:

-Ünlü İsviçre Bankası UBS altının ons fiyatının kısa sürede ''4700 dolara çıkacağını'' ön görüyor. 

-JP Morgen adındaki bankanın yayınladığı rapora göre ''2026 yılında altının ons fiyatı 5300 doları'' görebilir. 

-Bank of Amerika, 2026 yılı altın tahmini ons fiyatını 5000 dolara yükseltti.

Altın fiyatı neden artıyor?

Ticari bir malın fiyatını arz ve talep belirler. Altın arzı sınırlı. Sınırlı olması NADİR TOPRAK ELEMENTİ olmasından kaynaklanıyor. Altın talebi ise artıyor. Altına olan talep artışının gerisinde, teknolojik ürünler üretimi için talep var. Teknoloji ilerledikçe, üretim amacıyla altına olan talep artıyor. Artacak. 

Altına diğer bir talep daha var. Altının para değerinden kaynaklanıyor. Son bir yılda altına olan parasal talep hızlandı. Borsa fiyatını, parasal talep tayin ediyor. Parasal talebin gerisinde merkez bankaları var. Merkez bankaları, tuttukları rezervlerin ''Satınalma Gücünü'' korumak istiyoır

Merkez bankaları altın satın alınca, piyasada altın miktarı azalıyor. Zira, merkez bankaları satın aldıkları altını stokluyor. Borsa fiyatındaki kar satışından doğan gerileme kısa sürüyor. Fiyat artışı tekrar başlıyor.

Soru şudur. Neden,  merkez bankaları altın satın alıyor?

1944 tarihli Bretton Woods Para Anlaşması ile dolar rezerv para  olarak kabul edilmişti. Kabulün gerisinde dolar karşılığında altın garantisi vardı. 1972 yılında bu garanti kalktı. Dolar kağıt paraya dönüştü. Kağıt para olmasına rağmen, Amerikan ekonomisinin ''mutlak büyüklüğü'' doları ayakta tutuyordu. Üç nedenle bu ekonomik kural işlemiyor.

-Birincisi Çin. Çin ekonomisi büyüyor. Çin ekonomisi büyüdükçe, Amerikan ekonomisinin dünya ekonomisi içindeki mutlak büyüklüğü küçülüyor. Mutlak büyüklük küçüldükçe, dolar değer kaybediyor. 

-İkincisi, piyasanın ihtiyacından daha çok dolar basılmasıdır. Nedeni, ABD bütçesinin açık vermesinden kaynaklanıyor. Federal Hükümet açıkları borçlanarak  kapatıyor. ABD'nin borçları 38 trilyon doları buldu. Ekonomik kriterlere göre, borcun geri ödenmesi mümkün görünmüyor. Borcun ödenmesi için enflasyon tercih edildi. Dolar sürekli değer kaybediyor. Değer kaybeden parayı, merkez bankaları rezerv olarak tutmaz. Yerine altın koyuyor.

-Üçüncü neden, Rusyanın Batı Bankalarındaki 300 milyar dolarına el konulmasıdır. Ukrayna-Rusya Savaşını bahane eden Amerika Batı Bankalarındaki Rusyanın parasını bloke etti. Rusya dolar heaplarını  kullanamıyor. Bu durum, diğer ülkelere örnek oldu. Ülkeler yedek akçelerini dolar olarak tutmaktan çekiniyor. Altın stokluyor.

Merkez bankalarının altın satın alması, altın fiyatını artırıyor.

Şinasi Kara