Her atık çöp değildir... Evsel atıklar hiç çöp değildir.

Evinizde biriktiğiniz evsel atıkları kovaya koyup bahçenize veya bir komşunuzun bahçesine götürebilirsiniz. Üzerine bir kat toprak koymak yeterli. 

İmkanı olanlar bunu mutlaka yapmalı. 

Her hafta evde biriktiğimiz evsel atıkları (sebze, meyve atıkları, yumurta kabukları vs ) aracımla bahçeye (yaklaşık 2 km) götürüyorum. 

Üzerine bir kat da yaprak, dal atıkları veya fındık kapsülleri koyuyoruz. Bunu yapmaktaki amaç karbon azot dengesini sağlamak. 

Bahçede yaptığımız yaklaşık 1 m³ lük alanı neredeyse yıl boyu dolduramıyoruz. 

Bedava işçilerimiz var. Biz üstten koydukca alttan bakteriler, mantarlar, solucanlar, böcekler bizim için onları öğütüp, parçalayıp, kendinden olan enzimlerini katıp ortaya mükemmel bir malzeme çıkıyor. 

Muhteşem bir humus, zengin mikroorganizma, enzimler ve daha nice canlılar hepsi bizim için çalışıyor. 

Bu sisteme soğuk kompost diyoruz. Yavaş yavaş, doğada olduğu gibi acele etmiyoruz.

Evsel atıklarınızı bokashi kompostu ( Japoncada fermente olmuş organik madde demek) bir çeşit turşu yapabilirsiniz. Bunun için aktivatör ( bakteri)  ve özel hazırlanmış bir kova sistemi gerekiyor. Bu sistemle çok daha hızlı kompost yapmak mümkün. 

Biz acele etmiyoruz. Ortamdaki bakteriler ve solucanlar bu işi yapıyorlar. Bu aralar havalar soğuk olduğu için biraz tembeller ama bahara doğru maratona başlayacaklar. 

Ordu ili için konuşuyorum. 200 bin ailenin sadece 2 bin tanesi ( % 1) bunu yapsa yılda 2 Bin ton kompost (doğal gübre) ortaya çıkar. 

2 Bin ton doğal gübrede enzim ve bakterilerin zenginliği, toprak tarafından emilebilirliği göz önüne alınırsa 200 bin ton sentetik gübreden daha değerli. (Oranı sembolik verdim) 

Sentetik gübrelerin toprak tarafından emilimi, bitkiye bağlanması, ph, mikroorganizma yetersizliği, organik madde yetersizliği sebebiyle bitkiye, meyve, sebzeye meyve ağacına bağlanması çok çok düşüktür. ( Bence ilgili içeriğin % 1'i bile değil)

Ayrıca bu yaptığımız işlemde binlerce çöp kamyonunun nakliyesini bertaraf etmiş oluyorsunuz.

Çöp dağlarının önüne geçmiş oluyorsunuz, diğer çöllere karışmadığı için geri dönüşebilir (kağıt, plastik) çöpleri israf etmemiş oluyorsunuz 

Binlerce sentetik gübrenin taşınmasına, kullanılmasına ithal edilmesine mâni oluyorsunuz. 

Bir de bunun ülke genelinde yapıldığını düşünelim.

Bir kişi neyi değiştirebilir ki demeyelim. Lütfen başlayalım, hemen başlayalım. Bir araya gelelim yerel yönetimlere öneriler sunalım. 

Murat Yılmaz 

Altınordu, Ordu